Ylang-Ylang: olejek o tropikalnym zapachu i cennych właściwościach

Ylang-ylang to nazwa, która kryje w sobie zarówno egzotyczne drzewo, jak i olejek eteryczny o wyjątkowych właściwościach. Olejek ylang-ylang (Cananga odorata) jest ceniony za swój intensywny, kwiatowy zapach, który znajduje zastosowanie w perfumiarstwie, aromaterapii i kosmetyce. Charakteryzuje się słodką, zmysłową wonią, która działa relaksująco, poprawia nastrój i wspiera równowagę emocjonalną.

Co to jest Ylang-Ylang?

Ylang-ylang, znane również jako „drzewo perfumowe” lub po polsku jagodlin wonny, to roślina tropikalna pochodząca z regionów Azji Południowo-Wschodniej, takich jak Filipiny, Indonezja czy Malezja. Drzewo Cananga odorata należy do rodziny flaszowcowatych (Annonaceae Juss.) i osiąga wysokość od 10 do 20 metrów. Charakteryzuje się długimi, zwisającymi gałęziami oraz eliptycznymi, zielonymi liśćmi. Jednak najbardziej rozpoznawalnym elementem tej rośliny są jej kwiaty – duże, żółte, czasem zielonkawe, o falistych płatkach i intensywnym zapachu.

Drzewo perfumowe najlepiej rośnie w wilgotnym i ciepłym klimacie tropikalnym, na glebach bogatych w składniki odżywcze. Obecnie uprawiane jest nie tylko w swojej ojczyźnie, ale także na Madagaskarze, w Komorach czy Polinezji Francuskiej. Olejek eteryczny produkowany na Komorach i Madagaskarze uchodzi za najbardziej ceniony na świecie ze względu na idealne warunki klimatyczne i długoletnią tradycję destylacji.

Proces pozyskiwania olejku ylang-ylang

Olejek ylang-ylang jest otrzymywany z kwiatów drzewa Cananga odorata poprzez destylację parą wodną. Proces ten polega na przepuszczeniu gorącej pary wodnej przez materiał roślinny. Para unosi cząsteczki lotnych olejków, które następnie są schładzane i kondensowane w postaci cieczy. Ta metoda pozwala na zachowanie naturalnych właściwości i aromatu olejku, jednocześnie zapewniając wysoką czystość produktu.

Co ważne, najlepszy czas na zbieranie kwiatów to wczesny poranek. Wtedy ich aromat jest najbardziej intensywny, co przekłada się na jakość olejku. Sama destylacja olejku odbywa się etapami, co prowadzi do uzyskania różnych frakcji:

• Ekstra – pierwsza i najcenniejsza frakcja, charakteryzująca się najbardziej intensywnym zapachem. Wykorzystywana jest głównie w perfumiarstwie wysokiej klasy.
• Pierwsza frakcja – mniej intensywna od frakcji ekstra, ale nadal wysokiej jakości, stosowana w kosmetykach i aromaterapii.
• Druga frakcja – przeznaczona do produkcji mydeł i innych produktów codziennego użytku.
• Trzecia frakcja – najmniej skoncentrowana, wykorzystywana w przemyśle do produkcji detergentów czy świec zapachowych.

Destylacja parą wodną jest korzystna ze względu na jej ekologiczny charakter i zdolność zachowania pełnego spektrum właściwości olejków. Cały proces może trwać nawet 12–24 godziny, a kluczowe znaczenie ma kontrolowanie temperatury, aby uzyskać najlepszą frakcję olejku (ekstra).

Ylang-ylang to niezwykły dar natury, który zachwyca nie tylko zapachem, ale także wszechstronnym zastosowaniem. Dzięki unikalnym właściwościom i bogatej historii, olejek ten pozostaje jednym z najcenniejszych składników w świecie kosmetyki i aromaterapii.

Jak pachnie olejek ylang-ylang?

Olejek eteryczny ylang-ylang charakteryzuje się wyjątkowym zapachem, który można opisać jako słodki, kwiatowy, egzotyczny i jednocześnie nieco pudrowy. Jego woń jest zmysłowa i bogata, przypominająca aromat jaśminu z delikatnymi nutami bananowymi i korzennymi. Ze względu na swoje wyrafinowane nuty, ylang-ylang odgrywa kluczową rolę w perfumiarstwie.

W klasyfikacji perfum jest składnikiem serca – to środkowe nuty, które nadają zapachowi jego charakter i spójność. Często łączy się z innymi kwiatowymi aromatami, takimi jak róża czy tuberoza, a także z nutami drzewnymi i cytrusowymi. Jednym z najbardziej znanych przykładów jego zastosowania jest kultowy zapach Chanel No. 5, gdzie ylang-ylang podkreśla elegancję i zmysłowość kompozycji.

W aromaterapii olejek ten jest ceniony za swoje działanie uspokajające. Jego zapach pomaga redukować stres, łagodzić napięcie nerwowe i wprowadzać w stan relaksu. Idealnie sprawdza się w dyfuzorach, kąpielach aromatycznych oraz masażach relaksacyjnych.

Właściwości i zastosowania olejku ylang-ylang

Olejek ten to nie tylko piękny zapach, ale także szerokie spektrum działania terapeutycznego i kosmetycznego. Jego unikalne właściwości sprawiają, że znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach.

Działanie terapeutyczne

Olejek eteryczny ylang ylang ma działanie uspokajające, przeciwlękowe i wspomagające równowagę emocjonalną , co sprawia, że znajduje szerokie zastosowanie w aromaterapii. Olejki eteryczne mogą wpływać na nasze samopoczucie i zdrowie, oferując wsparcie w walce ze stresem, bezsennością czy napięciem nerwowym.

1. Redukcja stresu i napięcia – dzięki właściwościom uspokajającym pomaga w walce z bezsennością, lękiem i depresją.
2. Wspomaganie pracy serca – reguluje ciśnienie krwi, wspierając zdrowie układu krążenia.
3. Łagodzenie bólu – stosowany miejscowo, przynosi ulgę w bólach głowy i napięciowych.
4. Afrodyzjak – tradycyjnie wykorzystywany jako naturalny środek pobudzający zmysły i wzmacniający intymne relacje.

Zastosowanie kosmetyczne

Olejek ylang-ylang jest jednym z najbardziej pożądanych składników w przemyśle kosmetycznym i perfumeryjnym. Jego złożony, egzotyczny zapach sprawia, że jest niezastąpiony w luksusowych perfumach. W kosmetyce ceniony jest za naturalne właściwości pielęgnacyjne, które odpowiadają na potrzeby zarówno skóry, jak i włosów.

1. Pielęgnacja skóry – olejek llangowy działa przeciwzapalnie i antyseptycznie, dzięki czemu pomaga w leczeniu trądziku, podrażnień i stanów zapalnych skóry. Reguluje również produkcję sebum, co czyni go idealnym składnikiem do pielęgnacji skóry tłustej i mieszanej.
2. Zdrowie włosów – stosowany w olejowaniu włosów wzmacnia je, nadaje blasku i stymuluje wzrost. Pomaga także w walce z łupieżem i wypadaniem włosów.
3. Regeneracja i nawilżenie – wykorzystywany w kremach i balsamach, doskonale nawilża i regeneruje suchą skórę.

Zastosowanie perfumeryjne

Ylang-ylang to jeden z najważniejszych składników w perfumiarstwie, który nadaje zapachom kwiatową, zmysłową nutę. Znajduje się w wielu znanych i luksusowych kompozycjach. Warto wspomnieć kilka z nich:

1. Chanel No. 5 – Jeden z najsłynniejszych zapachów na świecie, w którym zapach ylang-ylang jest jednym z głównych składników serca, obok róży, jaśminu i irysa. To klasyczny przykład, gdzie aromat tych egzotycznych kwiatów nadaje zapachowi elegancji i wyrafinowania.
2. Guerlain Samsara – Ta kultowa kompozycja z lat 80-tych zawiera ylang-ylang, który łączy się z nutami sandałowca, jaśminu i wanilii, tworząc pełną ciepła i egzotyki mieszankę.
3. Diorissimo od Dior – W tej świeżej, kwiatowej kompozycji zapach ylang ylang jest częścią bogatego kwiatowego serca, które tworzy subtelną, ale trwałą woń.
4. Chloé Eau de Parfum – W zapachu Chloé ylang-ylang łączy się z nutami różowego pieprzu, peonii i magnolii, nadając całości zmysłowego i kobiecego charakteru.
5. Tom Ford Velvet Orchid – W tej intensywnej, orientalnej kompozycji ylang-ylang współgra z nutami miodu, wanilii i cytrusów, tworząc bogaty, luksusowy zapach.
6. Frédéric Malle – Carnal Flower – W tym zapachu ylang-ylang wspaniale komponuje się z innymi białymi kwiatami, tworząc intensywnie kwiatową, ale i lekką kompozycję.

Zapach ten jest ceniony za swoją zdolność do wprowadzania nuty tropikalnej kwiatowości, która pasuje do wielu różnych rodzajów perfum – od lekkich, świeżych zapachów po intensywne, orientalne kompozycje.

Ciekawostki o olejku ylang-ylang

Olejek llangowy, choć dziś powszechnie znany na całym świecie, ma bogatą historię i wiele fascynujących aspektów związanych z jego wykorzystaniem w różnych kulturach oraz procesem produkcji.

Historia wykorzystania

1. Tradycja filipińska – Na Filipinach kwiaty były używane w ceremoniach religijnych i ślubnych. Ich zapach miał symbolizować czystość, miłość i błogosławieństwo.
2. Madagaskar i Komory – W tych krajach ylang-ylang tradycyjnie stosowano jako afrodyzjak. Kwiaty rozrzucano na łóżkach nowożeńców, aby wprowadzić romantyczną atmosferę.
3. Ajurweda – W medycynie ajurwedyjskiej jest stosowany do łagodzenia stanów lękowych, harmonizacji energii oraz poprawy samopoczucia.
4. Indonezyjskie kosmetyki – W Indonezji olejek llangowy jest ważnym składnikiem tradycyjnych produktów kosmetycznych, takich jak olej do włosów „kemiri”.

Nietypowe zastosowania

1. Składnik mydeł w XIX wieku – W epoce wiktoriańskiej stał się popularnym składnikiem luksusowych mydeł. Jego zapach uważano za wyjątkowo elegancki i odpowiedni dla wyższych sfer.
2. Naturalny repelent – W niektórych regionach olejek był stosowany jako środek odstraszający owady, szczególnie komary.
3. Perfumy marynarskie – Francuscy marynarze w XIX wieku używali olejku do produkcji pachnącej pomady do włosów, która była popularna w tamtych czasach.

Hydrolat Ylang-Ylang

Z kwiatów powstaje również hydrolat ylang-ylang, czyli woda kwiatowa. Podczas destylacji para wodna unosi olejki eteryczne z kwiatów rośliny, a po schłodzeniu i kondensacji uzyskuje się dwie substancje: olejek eteryczny (w formie tłustej) i wodę kwiatową, czyli hydrolat (woda, w której rozpuszczone są rozpuszczalne w wodzie składniki rośliny, takie jak mikroelementy, witaminy i substancje bioaktywne).

Hydrolat zachowuje wiele właściwości terapeutycznych i kosmetycznych olejku eterycznego, ale w łagodniejszej formie. Dzięki temu jest delikatniejszy i bezpieczniejszy w codziennym stosowaniu, nawet dla osób o wrażliwej skórze.

Właściwości hydrolatu ylang-ylang

• Pielęgnacja skóry – ma działanie nawilżające, łagodzące i tonizujące, pomaga w walce z niedoskonałościami skóry, regulując wydzielanie sebum.
• Relaksacja – stosowany w aromaterapii, działa uspokajająco, redukuje stres i napięcie, poprawiając nastrój.
• Wzmacnianie włosów – może być używany do spryskiwania włosów, wzmacniając je, poprawiając ich wygląd i dodając blasku.

Hydrolat ylang-ylang to naturalny produkt, który doskonale wpisuje się w codzienną pielęgnację, oferując wszystkie korzyści płynące z tej egzotycznej rośliny w łagodniejszej, ale skutecznej formie.

Podsumowanie

Ylang-ylang to kwintesencja natury w butelce – harmonizuje ciało, umysł i zmysły, przyciągając uwagę zarówno miłośników aromaterapii, jak i twórców najpiękniejszych zapachów. Dzięki swojej wszechstronności pozostaje jednym z najcenniejszych darów tropikalnych lasów. Olejek ylang-ylang to jednak coś więcej niż tylko zapach – to część bogatej historii, kultury i tradycji. Jego produkcja i zastosowania są pełne ciekawych detali, które pokazują, jak bardzo cenny był i nadal jest w wielu zakątkach świata.

Bibliografia:

1. Ylang-ylang ou la magie d’un mot – Marie Céline Moatty, Yves Moatty, Jean-Paul Guerlain – Wydawnictwo Les Deux Oceans
2. Evaluation of the harmonizing effect of ylang-ylang oil on humans – T. Hongratanaworakit, G. Buchbauer – Journal of Alternative and Complementary Medicine, 2004
3. Traditional Uses, Phytochemistry, and Bioactivities of Cananga odorata (Ylang-Ylang) – Loh Teng Hern Tan, Learn Han Lee, Wai Fong Yin, Chim Kei Chan, Habsah Abdul Kadir, Kok Gan Chan, Bey Hing Goh – Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2015 roku